Γράφει η ΛΑΜΠΡΙΝΑ ΖΗΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ
Αρχιτέκτων – Μηχανικός
Υποψήφια με τον Συνδυασμό Αλλάζουμε Πλεύση
Ένας ολοκληρωμένος αναπτυξιακός σχεδιασμός που θα μπορεί να υλοποιηθεί και να οδηγήσει τον Δήμο Ναυπακτίας στην επόμενη εικοσαετία, είναι το αίτημα της κοινωνίας και η υποχρέωση όσων υπεύθυνα αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία να ασχοληθούν με τα κοινά.
Είναι κοινή πεποίθηση όσων ασχολούμαστε με την Ναυπακτία και αποζητάμε να αλλάξουμε πλεύση, ότι ένα αναπτυξιακό σχέδιο θα πρέπει να συμπεριλάβει μια ολοκληρωμένη πολιτιστική, περιβαλλοντική, παραγωγική και τουριστική παρέμβαση που θα αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς χρειάζεται να σκεφτόμαστε και να σχεδιάζουμε υλοποιήσιμες προτάσεις αναλύεται παρακάτω.
“Ο σκοπός που τάζει για τον εαυτό του ο κάθε αρχιτέκτονας είναι για να δημιουργήσει με το έργο του τα πλαίσια για μιαν άνετη και γόνιμη κοινωνική ζωή, σχεδιάζοντας έργα που θα είναι για όλους καλά και αναγκαία.” Άρης Κωνσταντινίδης (Για την αρχιτεκτονική, 1974, σελ. 183).
Το παραπάνω απόφθεγμα δεν ήταν μόνο πηγή έμπνευσης για εμένα, στάθηκε και κινητήριος δύναμη για την εύρεση και την μελέτη του ακόλουθου project., το οποίο δημιουργήθηκε με μεγάλη αγάπη και όραμα για το μέλλον της Ναύπακτου. Το πρωτόγνωρο φαινόμενο της πανδημίας του COVID -19 επέφερε ριζικές αλλαγές στην ζωή όλων. Έτσι ο κλάδος της αρχιτεκτονικής κλήθηκε να αντιμετωπίσει και να προτείνει λύσεις σχεδιαστικές και μη, για τις νέες συνθήκες ζωής που μας επιβλήθηκαν. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τον αναγκαστικό αποκλεισμό που βίωσα στην γενέτειρα πόλη μου και παρατηρώντας τις ανάγκες της, με ώθησαν στον σχεδιασμό της εν λόγω ιδέας.
Η συγκεκριμένη έρευνα αφορά τον σχεδιασμό εννέα (9) εκθεσιακών χώρων της Ναυπάκτου και μίας (1) εξέδρας πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας. Αποσκοπεί στην ανάδειξη και την ενδυνάμωση της πολιτισμικής αξίας ενός τόπου μέσω της αρχιτεκτονικής, στον εκσυγχρονισμό του τόπου και της χώρας, την δημιουργία εκθεσιακών χώρων ως αναπόσπαστα κομμάτια ενός τόπου αλλά και συλλογικών προβληματισμών.
Οι εκθεσιακοί χώροι είναι ένα πολιτιστικό και πολιτισμικό δρώμενο, το οποίο έχει καθιερωθεί παγκοσμίως! Αυτόματα είναι αναγκαίο να υλοποιούνται αντάξιοι χώροι που θα στεγάζουν και θα αναδεικνύουν τα έργα – εκθέματα. Η προσφορά τους στον άνθρωπο είναι μεγάλη αφού αποσκοπούν στην διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων, στην ανάδειξη της αρχιτεκτονικής δύναμης και στην ατομική και συλλογική εξέλιξη.
Ύστερα από μελέτη Ελληνικών κόλπων, ο Ναυπακτιακός κόλπος της Ναυπάκτου αποδείχθηκε ο καταλληλότερος για την παραπάνω παρέμβαση αφού η θέση της ιστορικής πόλης της Ναυπάκτου είναι κομβική, καθώς βρίσκεται κοντά στην Πάτρα και στην Αθήνα. Από τα γνωστότερα χαρακτηριστικά της Ναυπάκτου είναι το Ενετικό λιμάνι και η θάλασσα της που περιτριγυρίζει την πόλη. Αυτά τα δυο στοιχεία ενδυναμώνουν την ιδέα για σχεδιασμό εκθεσιακών χώρων πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας αφού θα είναι μια ήπια παρέμβαση χωρίς να επηρεάζει το χερσαίο ανάγλυφο της περιοχής και δεν προκαλεί ουσιαστικές αλλαγές και αλλοιώσεις. Επιπλέον η Ναύπακτος εκτός από την ιστορική της σημασία είναι ένας παραδοσιακός οικισμός ο οποίος μέσα από τους χώρους πρασίνου, το λιμάνι, τους χώρους αναψυχής και ψυχαγωγίας, που προσφέρει ζωή και μπορεί να ανταπεξέλθει σε οποιαδήποτε νέα ενέργεια και συνθήκη. Ωστόσο δεν παύει να είναι ένας οικισμός που έχει ανάγκη από την ανάπτυξη της οικονομίας, την άνοδο του τουρισμού και του πολιτισμού τα οποία θα επιτευχθούν μέσα από τον σχεδιασμό και την κατασκευή εκθεσιακών χώρων.
Από την μελέτη ολόκληρης της πόλης για τον εντοπισμό του ιδανικότερου σημείου για την υλοποίηση της παρέμβασης επιλέχθηκε μια υπάρχουσα εξέδρα που βρίσκεται νοτιοδυτικά του λιμανιού και σε συνέχεια του. Η συγκεκριμένη εξέδρα έχει ιδιαίτερη σημασία αφού θεωρήθηκε σαν την απόληξη της ιστορίας της Ναυπάκτου. Πιο αναλυτικά, παρατηρήθηκε ότι δημιουργείται ένας νοητός κεντρικός άξονας ο οποίος ξεκινάει από το κάστρο της πόλης, διέρχεται μέσα από την πύλη που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της εξέδρας και καταλήγει στην εξέδρα. Έτσι αποφασίσθηκε να επεκταθεί κατά μήκος και κατά πλάτος και να γίνει ο κύριος άξονας τον οποίο θα τέμνουν μικρότεροι νοητοί άξονες – οπτικές φυγές που ξεκινούν από τα τοπόσημα της πόλης.
Ο σχεδιασμός στοχεύει σε νέες μορφές εκθεσιακών χώρων, οι οποίοι θα λειτουργούν ως περιοδικό δρώμενο (τους εαρινούς και θερινούς μήνες) και προτείνει τρόπους όπου μια τέτοια κατασκευή θα έχει την δυνατότητα να μην λειτουργεί μόνο ως εκθεσιακός χώρος. Πιο αναλυτικά πάνω σε αυτή την κατασκευή ο κάθε επισκέπτης θα μπορεί να περπατήσει, να παρακολουθήσει συναυλίες και προβολές, να κάνει ψυχαγωγηθεί, να έρθει σε άμεση επαφή με το περιβάλλον και με το νερό αλλά και να κάνει δραστηριότητες που θα σχετίζονται με την θάλασσα που περιβάλλει την κατασκευή και εισέρχεται σε διάφορα σημεία της. Επίσης η συγκεκριμένη παρέμβαση θα έχει την δυνατότητα να λειτουργεί ως χώρος χαλάρωσης, κοινωνικοποίησης και δραστηριοτήτων για μικρούς και μεγάλους, οι οποίοι καθ’ όλη την παραμονή τους στον χώρο θα έχουν οπτική προς το κάστρο της πόλης και θα αναδεύεται μπροστά τους όλη η ιστορία της Ναυπάκτου.
Όλα τα παραπάνω στοχεύουν στην σύνθεση ενός οργανωμένου χώρου με την αρμονική ενσωμάτωση του τοπίου, την άμεση επαφή με νερό, ήλιο, αέρα τα οποία επιδρούν θετικά στην σωματική και ψυχική υγεία του ανθρώπου.
Η κοινωνία αλλάζει, δεν είναι στατικός οργανισμός. Το ίδιο αλλάζει και η αρχιτεκτονική ώστε να συμβαδίζει με την εποχή. Το ίδιο χρειάζεται να αλλάξει και ο τρόπος που σχεδιάζουμε τις πόλεις μας. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση χώρων που θα φιλοξενούνται τα αρχιτεκτονικά έργα – εκθέματα είναι απαραίτητα για την συνέχεια και την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και της ιστορίας της αρχιτεκτονικής. Το ζητούμενο είναι η εύρεση μιας χρυσής τομής για την ανάμειξη ενός ιστορικού τόπου με νέα στοιχεία και ιδέες ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής των πολιτών στο μέλλον και η αξιοποίηση των ήδη υπαρχόντων πόρων, με σκοπό μία βιώσιμη ανάπτυξη για όλους.
